Trong thời đại toàn cầu hóa, các quốc gia trên thế giới ngày càng gắn kết và phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế, văn hóa, chính trị và nhiều lĩnh vực khác. Giao lưu hàng hóa và dịch vụ giữa các quốc gia là một trong những hoạt động kinh tế quan trọng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của các nước và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Tuy nhiên, để thực hiện được giao dịch quốc tế, các bên tham gia cần phải giải quyết một vấn đề then chốt: thanh toán quốc tế. Đây là việc thực hiện các nghĩa vụ chi trả và quyền hưởng lợi về tiền tệ phát sinh trên cơ sở các hoạt động kinh tế và phi kinh tế giữa các tổ chức, cá nhân nước này với tổ chức, cá nhân nước khác.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về thanh toán quốc tế và vai trò của nó trong hoạt động vận chuyển quốc tế.

Những điều chưa biết về thanh toán quốc tế

Thanh toán quốc tế có vai trò rất lớn trong hoạt động vận chuyển quốc tế, bởi nó ảnh hưởng đến sự an toàn, hiệu quả và lợi ích của các bên liên quan. Do đó, việc hiểu rõ khái niệm, phương thức và nguyên tắc của thanh toán quốc tế là rất cần thiết cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này.

1. Thanh toán quốc tế là gì?

Thanh toán quốc tế là hoạt động thanh toán được tiến hành giữa các bên tham gia vào hợp đồng mua bán hàng hóa hoặc dịch vụ có yếu tố nước ngoài. Thông qua các ngân hàng, quá trình thanh toán được tiến hành và gắn liền với việc đổi tiền theo thị giá ngoại hối. Để thực hiện được hoạt động này, bắt buộc bên mua và bên bán phải sử dụng một trong các phương thức thanh toán quốc tế.

2. Yếu tố cơ bản

– Yếu tố pháp lý: Thanh toán quốc tế được điều chỉnh bởi các luật pháp, điều ước, thỏa thuận và quy ước của các nước liên quan. Các bên tham gia thanh toán phải tuân theo các nguyên tắc và điều kiện được ghi trong hợp đồng mua bán hàng hóa hoặc dịch vụ.

– Yếu tố kỹ thuật: Thanh toán quốc tế được thực hiện bằng các phương thức và hình thức khác nhau, tùy thuộc vào mức độ tín nhiệm, rủi ro và lợi ích của các bên. Các phương thức thanh toán quốc tế phổ biến bao gồm: chuyển tiền, bảo lãnh ngân hàng, chứng từ nhờ thu, chứng từ chấp nhận, thư tín dụng và thanh toán bằng thẻ.

3. Vai trò trong hoạt động vận chuyển quốc tế

– Thanh toán quốc tế là cầu nối giữa các bên trong giao dịch quốc tế, giúp thúc đẩy sự phát triển của thương mại quốc tế và kinh tế toàn cầu.

– Thanh toán quốc tế là cơ sở để xác định giá trị của hàng hoá và dịch vụ quốc tế, giúp các bên có thể so sánh và lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu và khả năng của mình.

– Thanh toán quốc tế là công cụ để giảm thiểu rủi ro và tranh chấp trong giao dịch quốc tế, giúp các bên có thể bảo vệ quyền lợi của mình và thực hiện nghĩa vụ của mình một cách đầy đủ và kịp thời.

– Thanh toán quốc tế là nguồn thu nhập cho các ngân hàng và các công ty chuyển tiền, giúp họ phát triển dịch vụ và nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng.

4. Các phương thức thanh toán quốc tế

Hiện nay, Thanh toán quốc tế có thể được thực hiện qua nhiều hình thức khác nhau, tuỳ thuộc vào mức độ tin cậy, rủi ro và chi phí của các bên. Một số phương thức thanh toán quốc tế phổ biến nhất là:

4.1 Chuyển tiền (Remittance): 

Là phương thức thanh toán mà người mua (bên nhập khẩu) sẽ chuyển khoản tiền hàng trước hoặc sau khi nhận được hàng hóa từ người bán (bên xuất khẩu). Người bán sẽ giao hàng và gửi thông báo yêu cầu người mua thanh toán. Người mua sẽ làm lệnh yêu cầu ngân hàng của mình chuyển tiền vào tài khoản của người bán. Phương thức này có hai hình thức: trả tiền trước và trả tiền sau.

– Trả tiền trước (Advance payment): Là phương thức mà người nhập khẩu sẽ chuyển tiền cho người xuất khẩu trước khi nhận hàng hoặc dịch vụ. Phương thức này có lợi cho người xuất khẩu, nhưng rất rủi ro cho người nhập khẩu, vì có thể người xuất khẩu không giao hàng hoặc giao hàng không đúng yêu cầu.

– Trả tiền sau (Open account): Là phương thức mà người nhập khẩu sẽ chuyển tiền cho người xuất khẩu sau khi nhận hàng hoặc dịch vụ. Phương thức này có lợi cho người nhập khẩu, nhưng rất rủi ro cho người xuất khẩu, vì có thể người nhập khẩu không thanh toán hoặc trì hoãn thanh toán.

Phương thức này có ưu điểm là nhanh chóng, tiện lợi và chi phí thấp, nhưng có nhược điểm là rủi ro cao cho bên bán (nếu trả tiền sau) hoặc bên mua (nếu trả tiền trước).

4.2 Thu hộ (Collection of Payment): 

Là phương thức thanh toán mà người bán (bên xuất khẩu) sẽ giao hàng và gửi chứng từ cho ngân hàng của mình để nhờ thu tiền từ người mua (bên nhập khẩu). Ngân hàng của người bán sẽ chuyển chứng từ cho ngân hàng của người mua và yêu cầu người mua thanh toán để nhận chứng từ. Phương thức này có hai hình thức: nhờ thu trả chứng từ (documents against payment – D/P) và nhờ thu trả hối phiếu (documents against acceptance – D/A).

Phương thức này có ưu điểm là chi phí thấp và dễ thực hiện, nhưng có nhược điểm là rủi ro cao cho bên bán nếu người mua không thanh toán.

4.3 Tín dụng thư (Letter of Credit – L/C): 

Là phương thức thanh toán mà người mua (bên nhập khẩu) sẽ yêu cầu ngân hàng của mình phát hành một tín dụng thư cho người bán (bên xuất khẩu), cam kết thanh toán cho người bán khi người bán giao chứng từ theo các điều kiện đã quy định trong tín dụng thư. Phương thức này có nhiều loại khác nhau, như: tín dụng thư có xác nhận (confirmed L/C), tín dụng thư không xác nhận (unconfirmed L/C), tín dụng thư có thể hủy (revocable L/C), tín dụng thư không thể hủy (irrevocable L/C), tín dụng thư có thể chuyển nhượng (transferable L/C), tín dụng thư không thể chuyển nhượng (non-transferable L/C)…

Phương thức này có ưu điểm là an toàn cho cả hai bên, nhưng có nhược điểm là chi phí cao và phải tuân theo các quy định quốc tế về chứng từ.

4.4 Bảo lãnh ngân hàng (Bank Guarantee): 

Là phương thức thanh toán mà ngân hàng của người mua (bên nhập khẩu) sẽ bảo lãnh cho người bán (bên xuất khẩu) rằng sẽ thanh toán cho người bán nếu người mua không thực hiện được nghĩa vụ thanh toán. Người bán sẽ giao hàng và gửi chứng từ cho người mua, sau đó yêu cầu ngân hàng của người mua thanh toán theo điều kiện đã quy định trong bảo lãnh. 

Phương thức này có ưu điểm là an toàn cho bên bán, nhưng có nhược điểm là chi phí cao và phải tuân theo các điều kiện của ngân hàng.

4.5 Tín dụng dự phòng (Standby L/C): 

Là phương thức thanh toán mà ngân hàng của người mua (bên nhập khẩu) sẽ phát hành một tín dụng dự phòng cho người bán (bên xuất khẩu), cam kết thanh toán cho người bán nếu người mua không thực hiện được nghĩa vụ thanh toán theo phương thức khác. Người bán sẽ giao hàng và gửi chứng từ cho người mua, sau đó yêu cầu ngân hàng của người mua thanh toán theo điều kiện đã quy định trong tín dụng dự phòng.

 Phương thức này có rủi ro thấp cho người bán, nhưng chi phí cao cho người mua.

5. Lợi ích của thanh toán quốc tế

Việc lựa chọn phương thức thanh toán quốc tế phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi và an toàn cho cả hai bên trong giao dịch quốc tế. Một số yếu tố cần xem xét khi lựa chọn phương thức thanh toán quốc tế như sau:

• Giúp bảo vệ quyền lợi và an toàn cho cả hai bên trong giao dịch quốc tế. Một số yếu tố cần xem xét khi lựa chọn phương thức thanh toán quốc tế như mức độ tín nhiệm giữa người mua và người bán, rủi ro, chi phí, luật pháp, tiền tệ, công nghệ và các tổ chức liên quan.
• Thúc đẩy và bôi trơn quá trình hoạt động xuất nhập khẩu của nền kinh tế quốc gia như một tổng thể; giúp cho quá trình thanh toán quốc tế được an toàn, tiện lợi, nhanh chóng và giảm bớt chi phí cho các đối tượng tham gia.
• Đóng góp vào việc cân bằng cán cân thanh toán quốc tế của quốc gia, giúp duy trì sự ổn định, biến động của tỷ giá hối đoái và giảm thiểu rủi ro sự biến động của đồng ngoại tệ.
• Tạo điều kiện cho việc vận dụng các nguồn vốn nước ngoài FDI vào phát triển kinh tế đất nước như thu hút đầu tư trực tiếp và gián tiếp, vay nợ, hợp tác kinh tế và chuyển giao kỹ thuật.
• Tăng cường các mối quan hệ giao lưu kinh tế, thương mại giữa các quốc gia, góp phần xây dựng niềm tin và sự hòa bình trên thế giới.

Thanh toán quốc tế là một khái niệm rộng lớn và phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực khác nhau của kinh tế, pháp lý, kỹ thuật và công nghệ. Để hiểu rõ và áp dụng được các phương thức thanh toán quốc tế một cách hiệu quả, bạn cần có kiến thức cơ bản về nghiệp vụ thanh toán quốc tế, các quy định quốc tế và quốc gia liên quan, cũng như kinh nghiệm thực tiễn trong giao dịch quốc tế.

Như vậy, thanh toán quốc tế là hoạt động tất yếu của một nền kinh tế phát triển. Để có thể tham gia vào hệ thống thanh toán quốc tế, các doanh nghiệp cần có sự hiểu biết và nắm bắt các quy định, quy trình và phương thức thanh toán quốc tế. Các doanh nghiệp cũng cần có sự lựa chọn phù hợp về đối tác thanh toán, đó là các ngân hàng uy tín và chuyên nghiệp trong lĩnh vực thanh toán quốc tế.

Nếu bạn muốn học sâu hơn về thanh toán quốc tế, bạn có thể tham khảo các khóa học online hoặc offline của các trung tâm uy tín, hoặc đọc các sách, bài viết, bài giảng của các chuyên gia trong lĩnh vực này.

Tôi hy vọng bài viết trên đã giải thích phần nào về tầm quan trọng của việc lựa chọn phương thức thanh toán quốc tế. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hay yêu cầu nào khác, xin vui lòng cho tôi biết.

Ngoài ra, nếu bạn không yên tâm trong quyết định của mình. Hãy liên hệ với chúng tôi để nhận được tư vấn nhanh nhất và hiệu quả nhất cho đơn hàng của bạn nhé!